O-jukai ceremonie in zentempel La Gendronnière
O-jukai betekent “de voorschriften ontvangen”. Als je wilt toetreden tot de gemeenschap van Boeddhisten, dan neem je deel aan een ceremonie waar je de voorschriften – een geheel van ethische leefregels – ontvangt.
Tijdens de maand juni 2015 vond voor de eerste maal in Europa een o-jukai ceremonie plaats, die vijf dagen duurde en waar je letterlijk ondergedompeld werd in een lange reeks van ceremonies en onderrichtingen: sutra’s zingen, wierook branden, prosternaties, offerandes, enz. Zeer oude, respectabele roshi’s (zenmeesters) kwamen uit Japan om ons te helpen en werden bijgestaan door een groep monniken en jeugdige novicen.
In het Boeddhisme is het trouwens niet vreemd dat je meermaals de voorschriften ontvangt. We gaan ervan uit dat dit je engagement naar een goed leven versterkt.
Als een vogel in de lucht
Een warm gevoel komt in me op omdat ik hieraan mag deelnemen. Mijn intuïtie zegt me dat ik iets sterk ga beleven. Blij ook dat ik naar La Gendronnière kan vertrekken (moedertempel van de Soto-zen in Europa), de plaats waar ik mijn eerste zazen (meditatie) deed en toetrad tot de gemeenschap van Boeddhisten. En vooral, ik ga al mijn goede vrienden terugzien.
La Gendronnière ziet er mooi uit, alles ademt het begin van een groot feest uit. Iedereen en alles straalt op zijn manier geluk uit.
Ik ben niet echt nieuwsgierig naar wat er gaat komen, ergens voel ik een diep vertrouwen dat alles hier vlotjes gaat verlopen. Ik volg gewoon wat er op mij afkomt en geniet van het mooie leven. Een oudere monnik zegt me met een knipoog: “Je ziet eruit als een vis in het water of een vogel in de lucht”. Zo voel ik me ook, op de juiste plaats.
Tijdens openingsceremonie verwelkomen we de oude meesters die uit Japan gekomen zijn en ontvangen we de Boeddha’s en Bodhisattva’s. De Hatto (ceremoniehal) wordt gezuiverd door de gezangen en wierook en krijgt nu de naam van een “schatkamer vol bloemen”. Het tweede ritueel wordt opgedragen aan de overleden familieleden van de aanwezigen. We zijn begonnen en de volgende vijf dagen loop ik in en uit van de Hatto naar de slaapzaal en de eetzaal.
Offerandes en onderricht
Het is gewoon fantastisch om de ganse dag offerandes van dankbaarheid te kunnen brengen. En zoals altijd in zentempels, gebeurt alles zeer snel: opstaan, wassen, aankleden, zazen, ceremoniële wandeling, ceremonie, eten, toilet enz. We hebben geen “vrije tijd“, geen tijd om na te denken. Enkel zich vol vertrouwen in de armen van Boeddha gooien en niets voor zich houden.
Het onderricht schenkt ons klaarheid in de diepere betekenis van “het ontvangen van de voorschriften”. Het zijn geen vaste regels of verbodsbepalingen, maar eerder een uitnodiging aan de beoefenaar om deze voorschriften te beschermen in het dagelijks leven voor zichzelf en voor anderen.
De Japanse monniken begeleiden ons met de grootste zorgzaamheid. Elk detail heeft zijn belang en de ceremonies zijn minutieus voorbereid. Het belangrijkste deel van de o-jukai ceremonie is de ceremonie van purificatie.
Voor deze geheime ceremonie werd de dojo volledig gedrapeerd in een rode kleur en foto en geluidsopnames zijn niet toegelaten. Hier was ik volledig overgeleverd aan iets wat ik niet kan benoemen of uitdrukken in woorden.
Wat komt zal anders zijn. Niets is nog. De vogels zingen. De zon komt op.
De enige zekerheid die ik heb, is dat ik een steuntje heb gekregen vanuit een ver verleden. Een overdracht van duizenden jaren oud die me even in de ogen heeft gekeken. Het heeft niets met mij te maken, iedereen maakt deel uit van dit feest. Het is poëzie uit een ver verleden die vibreert in het heden.
De voorlaatste dag is aangebroken. Vanavond worden de voorschriften overgedragen aan elke deelnemer, oog in oog met de negentigjarige roshi.
Catharsis
Alles ademt hier zeer oude gewoontes en respect uit. De oude meesters, de 100-jarige bomen rond de dojo, de klanken van de traditionele sutra’s, de aloude ceremonies, het gezang van de vogels, de grote klok voor de dojo, de instrumenten die de eeuwen hebben doorstaan.
Ondertussen werken tientallen andere deelnemers aan het welslagen van dit evenement. De kookploeg, de tafelbediening, de kuisploeg en de deelnemers die de ceremonies in de goede banen leiden.
Het einde is een ware catharsis: een warm applaus voor iedereen en alle instrumenten in de Hatto weerklinken plots allemaal samen. Een feest.
Ik keer terug met een warm hart en hoop dat de vonken overspringen op alles en iedereen rondom mij.